Dziecko do ukończenia 16 lat może korzystać ze świadczeń tylko za zgodą i w obecności przedstawiciela ustawowego (np. rodzica) lub opiekuna faktycznego. O wszystkich sprawach związanych z leczeniem dziecka decydują wtedy wyłącznie przedstawiciele ustawowi (np. rodzice) lub opiekunowie faktyczni.
Jeśli dziecko ukończyło 16 lat, po otrzymaniu od lekarza wyczerpującej i zrozumiałej informacji o swoim stanie zdrowia, ma prawo wyrazić zgodę na przeprowadzenie badania. Dziecko może się również nie zgodzić na dane świadczenie zdrowotne lub zażądać zaprzestania jego udzielania. Musi wtedy wyrazić oddzielną zgodę na pobyt w szpitalu oraz na wszystkie inne badania i świadczenia medyczne. Zgoda może być ustna, pisemna albo wyrażona poprzez takie zachowanie, które nie budzi wątpliwości, co do podjętej decyzji.
Pisemna zgoda jest wymagana w przypadku zabiegu operacyjnego albo zastosowania metody leczenia lub diagnostyki stwarzających podwyższone ryzyko mające wpływ na stan zdrowia lub życia.
Jeśli dziecko ma 16 – 18 lat i nie zgadza się na udzielenie świadczenia zdrowotnego, a jego przedstawiciel ustawowy (np. rodzic) ma odmienne zdanie, decyzję podejmuje sąd opiekuńczy.
Masz prawo towarzyszyć dziecku u lekarza i każdego innego profesjonalisty medycznego:
Opiekun ustawowy (czyli rodzic lub osoba, która jest prawnym opiekunem dziecka) ma prawo towarzyszyć dziecku podczas wizyty lekarskiej, badania oraz zabiegów. Są jednak wyjątki – gdy grozi to bezpieczeństwu pacjenta lub innych pacjentów, a także ze względu na zagrożenie epidemiczne. Informacja o braku zgody na obecność osoby bliskiej przy zabiegu lub badaniu musi być odnotowana w dokumentacji medycznej dziecka.
Masz prawo przebywać z dzieckiem w szpitalu:
Dziecko ma prawo do tego, by w czasie pobytu w szpitalu przez całą dobę towarzyszył mu bliski dorosły. Może to być rodzic lub wskazana przez niego osoba (np. babcia). Od 3 lipca 2019 r. rodzice małoletnich pacjentów nie ponoszą żadnych opłat związanych ze sprawowaniem dodatkowej opieki pielęgnacyjnej nad swoimi dziećmi, w tym za sam pobyt w szpitalu. Dzieci ze znacznym stopniem niepełnosprawności mają również prawo do opiekuna bezpłatnie.
Masz prawo do informacji o zdrowiu swojego dziecka:
Rodzice (lub inni opiekunowie ustawowi dziecka) mają prawo do pełnej informacji o:
- stanie zdrowia dziecka
- planowanych czynnościach diagnostycznych i leczniczych
- skutkach danych czynności diagnostycznych i leczniczych oraz tego, co się stanie, jeśli nie zostaną one wykonane
- możliwościach alternatywnych działań medycznych
- dokumentacji medycznej swojego dziecka
Profesjonaliści medyczni mają obowiązek szanować godność i intymność dziecka.
Podczas badania czy zabiegów u dziecka obecne mogą być tylko te osoby, które są niezbędne do wykonania tych czynności (np. lekarze, pielęgniarka).
Uczestnictwo oraz obecność innych osób możliwa jest tylko za zgodą pacjenta. W przypadku dziecka taką zgodę może wydać jego opiekun.
Dziecko ma prawo do informacji o sobie:
Profesjonalista medyczny (np. lekarz czy pielęgniarka) ma obowiązek informować dziecko o:
- jego stanie zdrowia
- czynnościach medycznych, jakim będzie poddane
- o tym, co się stanie, jeśli tym czynnościom nie zostanie poddane.
Wszystkie te informacje muszą być podane w taki sposób, żeby dziecko zrozumiało.
Kto może wyrazić zgodę na diagnozowanie i leczenie dziecka?
Do ukończenia przez dziecko 16 lat zgodę na diagnozowanie i leczenie wyrażają jego rodzicie (lub inni opiekunowie ustawowi). Rodzic ma prawo zażądać wypisania dziecka ze szpitala. Jeśli jednak lekarz uzna, że taka decyzja może dziecku zaszkodzić, ma obowiązek zwrócić się do sądu o wydanie w tej sprawie orzeczenia. Sąd może uznać Twoją decyzję lub ograniczyć Ci prawa rodzicielskie, w stopniu umożliwiającym konieczne leczenie.
Opiekun faktyczny dziecka może wyrazić zgodę tylko na badanie dziecka.
Jeśli zwłoka w podjęciu leczenia może zagrażać bezpośrednio życiu lub zdrowiu dziecka, lekarz ma obowiązek natychmiast podjąć leczenie. Nawet jeśli jest to wbrew woli rodziców i bez orzeczenia sądu.
Jeśli dziecko ukończyło 16 lat, ma prawo:
- wyrazić zgodę na czynności medyczne po uzyskaniu o nich informacji lub odmówić tej zgody
- nie zgodzić się na kontynuację poprzednio rozpoczętego leczenia.
Nie musi swoich decyzji wyrażać na piśmie. Wyjątkiem są sytuacje, gdy zgoda dotyczy zabiegu leczniczego lub diagnostycznego (bądź podania leków), które stwarzają podwyższone ryzyko dla zdrowia.
Jeśli decyzja dziecka (które ma ukończone 16 lat) jest sprzeczna z decyzją jego opiekuna ustawowego lub faktycznego, lekarz musi zwrócić się do sądu opiekuńczego o rozstrzygnięcie sprawy.
źródło: https://www.nfz.gov.pl
źródło: https://pacjent.gov.pl